Descoñecerá o viaxeiro, de onde procede o nome de Ramirás. Con todo, pouco terá que penetrarse neste municipio para darse conta de que, orográficamente, Ramirás é sinónimo de val. Un val de suaves lombas que rega, camiño do horizonte e o mar, o río Arnoia.

Un val que ten a súa atalaia preferente nos altos da serra de Silvaoscura, con dous miradoiros preponderantes na súa ladeira: As de San Paio dos Pitos e San Adrián, desde os que o viaxeiro poderá contemplar en só un golpe de vista o curso do río e o máis aló, poñamos por caso o coto Novelle, o coto de Trelle ou Castromao, todos eles vestixios de culturas ancestrais.

Conta, Ramirás, ademais, con algunha que outra lenda que axudan a acrecentar o seu atractivo. A primeira e primordial ten que ver coa fundación da súa “ mosteiro”, que hoxe día regálanos en sobriedade o outro exemplo de románico que se conserva na comarca e que noutro tempo foi solar de acollida para a antiga abadesa de Santa Comba de Bande, a monxa Onega, coprotagonista dunha historia “que primeiro foi lícita, aos medios foi deshonesta e aos fins escandalosa” co seu amante Odoyno, e que ben puidese ser trama argumental para unha película.

E por contar, conta mesmo coa virxe de Guadalupe, no recuncho de Abeledo, ao pé do río Arnoia. Así como co que queda de “A levada” de Paizás, un exemplo de condución acuífera, obra dos monxes de Celanova, e que dá fe da riqueza agrícola do val.